Czy kiedykolwiek uczestniczyłeś w burzy mózgów, gdzie czułeś, że twoje pomysły giną w tłumie? Albo może presja grupy sprawiła, że wolałeś milczeć, zamiast podzielić się swoimi przemyśleniami? Jeśli tak, to brainwriting może być odpowiedzią na te problemy. Ta mniej znana, ale niezwykle skuteczna technika generowania pomysłów, pozwala na bardziej zrównoważoną i produktywną wymianę myśli w zespole. W tym artykule przyjrzymy się, czym jest brainwriting, jak działa, i czemu warto go wypróbować?

Czym jest brainwriting?

Brainwriting to technika generowania pomysłów, która opiera się na cichej pracy pisemnej zamiast werbalnej dyskusji. Zamiast głośno wymieniać pomysły, uczestnicy zapisują swoje myśli na kartkach papieru lub w formie cyfrowej. W ten sposób każdy ma równe szanse na wyrażenie swoich idei, bez obawy, że zostaną one zdominowane przez bardziej ekspresywnych członków zespołu. Brainwriting skupia się na jakości pomysłów i daje uczestnikom czas na przemyślenie swoich odpowiedzi, co często prowadzi do bardziej kreatywnych i innowacyjnych rozwiązań.

Jak działa brainwriting?

Proces brainwriting jest prosty, ale wymaga pewnej dyscypliny. Na początek, facylitator (czyli osoba prowadząca sesję) przedstawia problem lub temat, na który zespół ma wygenerować pomysły. Każdy uczestnik otrzymuje kartkę papieru lub dostęp do narzędzia cyfrowego, gdzie zapisuje swoje pomysły w ciszy, bez konsultacji z innymi. Następnie, kartki są przekazywane do kolejnej osoby, która może dodać swoje pomysły lub rozwinąć te już zapisane. Proces ten powtarza się, aż wszyscy członkowie zespołu wyrażą swoje myśli. Na końcu facilitator zbiera wszystkie pomysły i przedstawia je grupie do dalszej analizy i dyskusji. Istnieje wiele wariantów brainwriting, takich jak 6-3-5 brainwriting, gdzie 6 uczestników zapisuje po 3 pomysły w ciągu 5 minut, po czym następuje rotacja kartek.

Zalety brainwriting w porównaniu do burzy mózgów

Chociaż tradycyjna burza mózgów jest popularnym narzędziem do generowania pomysłów, brainwriting oferuje kilka unikalnych zalet, które czynią go bardziej efektywnym w wielu sytuacjach. Po pierwsze, brainwriting eliminuje problem efektu dominacji, gdzie najgłośniejsi (lub z najwyższą rangą stanowiskową) uczestnicy mogą zdominować rozmowę, podczas gdy inni czują się onieśmieleni lub ignorowani. Po drugie, dzięki pisemnemu charakterowi tej metody, pomysły są bardziej przemyślane, a uczestnicy mają czas na refleksję, co często prowadzi do bardziej innowacyjnych rozwiązań.

Redukcja zakłopotania i presji społecznej

Jednym z największych wyzwań w tradycyjnej burzy mózgów jest presja społeczna, która może hamować kreatywność. W sytuacjach, gdzie wszyscy muszą wypowiedzieć swoje pomysły na głos, uczestnicy mogą obawiać się oceny lub krytyki ze strony innych. Brainwriting, dzięki swojej anonimowej i cichej formie, redukuje te obawy. Uczestnicy mogą skupić się na generowaniu pomysłów bez strachu przed oceną, co sprzyja większej otwartości i kreatywności.

Lepsza jakość i ilość pomysłów

W tradycyjnej burzy mózgów często zdarza się, że pomysły są przedstawiane zbyt szybko, co może prowadzić do ich powierzchownej analizy. Brainwriting, dając uczestnikom więcej czasu na przemyślenie swoich odpowiedzi, zmniejsza presję na wygenerowanie pomysłów adhoc i  pokazuje jakość indywidualnego myślenia. Dodatkowo pisemne zapisy pozwalają na łatwiejsze śledzenie i analizowanie wszystkich zgłoszonych idei, co zwiększa szanse na wyłowienie prawdziwych perełek.

Brainwriting w praktyce

Brainwriting może być skutecznie stosowany w różnych dziedzinach, od marketingu po zarządzanie projektami. Ważne, aby zbadać o odpowiednią przestrzeń i proces:

• po pierwsze zdefiniuj  problem/pytanie — dobrze, aby było to jedno konkretne zagadnienie 

• wskaż w jakim miejscu, narzędziu/materiale i czasie powinny być gromadzone pomysły 
• zaproś uczestników, wyjaśniając im, na czym będzie polegał proces, dobrze byłoby, aby były to osoby z różnych środowisk i z różnym poziomem wiedzy 
• określ kryteria, jakimi będą oceniane pomysły, aby wybrać najbardziej wartościowy 
• zgromadzone pomysły uczestnicy mogą komentować, rozwijać i dopracowywać 
• po zgromadzeniu zamkniętej listy pomysł możesz zachęcić uczestników do dyskusji i rozwijania pomysł 
• wybierz pomysł według wcześniej ustalonych kryteriów 
• określ plan działania i wdrożenia pomysły w życie — w tym miejscu dobrze jest zbadać o komunikację do uczestników, aby mieli poczucie, ze ich wsparcie było wartościowe i przyczyniło się do wdrożenia realnej zmiany/idei w życie, dzięki temu będą mieć większą otwartość działać w przyszłości 

Brainwriting możesz przeprowadzić na jednym spotkaniu, ale także asynchronicznie w trakcie kilku dni, ważne, aby jasno określić ramy i czas na zbieranie pomysłów i kolejne etapy. 

Brainwriting – przykład

Załóżmy, że wraz z zespołem wpadliście na pomysł dotyczący wdrożenia nowego produktu. Macie ogólny koncept, ale zastanawiacie się, jak odpowiednio zaprezentować go na stronie WWW w kontekście usług firm podobnych czy konkurencyjnych. Jest to doskonały temat na brainwriting.

Proces brainwritingu w tym przykładzie będzie wyglądał następująco:

Określenie problemu: Jak w atrakcyjny dla klienta/użytkownika sposób zaprezentować nową usługę?

Kryteria do generowania pomysłów: Pomysły na bazie researchu obejmującego firmy podobne i uznawane za konkurencję z branży X, na terenie Polski, sprzedające usługi do klientów Z.

Praca kreatywna: Każdy po zapoznaniu się z problemem i kryteriami generuje pomysły w ogólnodostępnej przestrzeni. W takim procesie, gdzie niezbędny jest research, warto zaplanować czas na 2-3 iteracje generowania pomysłów na przestrzeni kilku dni.

Po etapie generowania pomysłów zespół zapoznaje się z pomysłami i nanosi komentarze.

Następnie podczas spotkania wspólnie selekcjonuje pomysły do wdrożenia. 

Po zakończonym procesie można zarchiwizować pomysły i przeprowadzić krótką retrospekcję, czy proces brainwritingu był efektywny i jak można go usprawnić na przyszłość.

Podsumowanie

Brainwriting to skuteczna alternatywa dla tradycyjnej burzy mózgów, która pozwala na bardziej zrównoważone i efektywne generowanie pomysłów. Dzięki swojemu anonimowemu i pisemnemu charakterowi, ta technika eliminuje wiele problemów związanych z presją społeczną i dominacją w grupie, co sprzyja większej otwartości i kreatywności.