Postawy budujące sukces zespołu

Postawy lidera i członków zespołu, są jak fundamenty budynku – to od nich zależy stabilność całej konstrukcji zespołu. Ale czym właściwie są postawy? Czy różnią się od wiedzy i kompetencji? Jak mają się do wartości organizacyjnych? W tym artykule wyjaśnimy, dlaczego postawy mają kluczowe znaczenie w formułowaniu zespołów, które osiągają sukces.

Postawy a wiedza i kompetencje

Postawy to nasz stosunek do ludzi, zadań i rzeczywistości. Obejmują emocje, wartości i nasze nastawienie. W przeciwieństwie do wiedzy, która odnosi się do informacji, czy kompetencji, które są praktycznymi umiejętnościami, postawy wpływają na to, jak wykorzystujemy naszą wiedzę i umiejętności. Przykład? Możesz być świetnym ekspertem w swojej dziedzinie, ale jeśli twoja postawa jest arogancka lub obojętna, współpraca z innymi staje się trudna.

Wartości a postawy – kluczowa różnica

Wartości organizacyjne to fundamentalny element kultury organizacyjnej. Definiują, w co firma wierzy i co jest dla niej najważniejsze. Wartości są bardziej ogólne – określają kierunki działania, cele i normy postępowania, którym firma stara się hołdować. Przykładowe wartości to uczciwość, innowacyjność czy troska o klienta.

Postawy natomiast są konkretnymi zachowaniami, które odzwierciedlają, jak wartości mają być praktykowane w codziennych działaniach. Jeśli wartością organizacji jest szacunek, oczekiwaną postawą może być na przykład aktywne słuchanie współpracowników lub unikanie przerywania w trakcie rozmów. Wartości wskazują „co”, a postawy – „jak” te wartości realizować na co dzień.

Znaczenie konkretnych postaw w zespole

Każdy zespół potrzebuje postaw, które sprzyjają współpracy i efektywności. Do pożądanych postaw należą gotowość do przyjmowania feedbacku czy przejmowanie inicjatywy w rozwiązywaniu problemów. Natomiast destrukcyjne postawy, takie jak brak zaangażowania czy konfliktowość, mogą szybko zniszczyć nawet najlepiej dobrany zespół. Dlatego kluczowe jest ustalenie, jakie postawy są pożądane, a jakie absolutnie nieakceptowalne w danym zespole. Można to osiągnąć poprzez wspólne warsztaty czy jasne sformułowanie wartości organizacyjnych i odpowiadających im postaw.

Rola lidera w kształtowaniu postaw

Lider w zespole jest jak kapitan statku – to on wyznacza kurs i inspiruje innych do podążania za nim. W przypadku postaw lider ma dwie kluczowe role: dawać przykład i konsekwentnie zarządzać.. Poprzez swoje działania pokazuje, jakie postawy są akceptowalne. Jeśli lider jest otwarty na feedback i szanuje innych, taka postawa będzie stopniowo przenikać do zespołu. Ważne jest również, by reagować na negatywne postawy – ignorowanie ich może prowadzić do eskalacji problemów.

Przykład z praktyki

Przykładem zastosowania postaw w praktyce może być nowo kształtujący się zespół lub taki, który już od dłuższego czasu współpracuje, ale staje przed zupełnie nowym wyzwaniem. W takiej sytuacji każdy wnosi swoje indywidualne zachowania i przyzwyczajenia. Warto, zanim rozpoczniemy współpracę, ustalić, na co w tym zespole się umawiamy. Co jest ważne z punktu widzenia poszczególnych osób, ale także w kontekście realizacji celu biznesowego?

Przykładowo, jeśli naszym projektem jest wdrożenie nowego narzędzia w określonym czasie, ważne będzie pilnowanie terminów i nastawienie na szybkie podejmowanie decyzji, a nie szeroką analizę czy przeprowadzanie licznych testów. Dzięki uspójnieniu wzajemnych oczekiwań i zasad funkcjonowania taki zespół szybciej osiąga zamierzony efekt i działa sprawniej.

Postawy a procesy w cyklu życia zespołu

Postawy przenikają przez wszystkie obszary funkcjonowania zespołu w organizacji. W trakcie rekrutacji możemy szukać kandydatów, którzy przejawiają określone postawy, a także weryfikować je podczas procesu selekcji. Udzielając feedbacku w procesach ewaluacji i rozwoju, możemy odwoływać się do postaw, wskazując ścieżkę rozwoju. Podczas wspólnych projektów pomagają one ustalić warunki współpracy. W kontekście realizacji usług czy projektów na rzecz klientów postawy stanowią zbiór wytycznych, jak budować relacje z klientami.

Jak zdefiniować postawy w zespole?

W pierwszej kolejności warto w gronie zarządczym zdefiniować, jakie postawy w tym momencie budują nasz biznes i wspierają współpracę, a jakie nie. Można to zrobić, odpowiadając na podstawowe pytania:

• Jakie zachowania w zespole cenimy?
• Jakie zachowania pomagają nam w codziennej pracy?
• Jakie zachowania opóźniają realizację projektów i celów?
• Pomyśl o osobie, która według Ciebie jest wzorem do naśladowania w firmie – co ją charakteryzuje? Jakie zachowania sprawiają, że tak ją postrzegasz?

Po przerobieniu odpowiedzi warto konkretne postawy zebrać w listę i wyselekcjonować TOP 3–5, które powinny zostać opisane na przykładach. Kolejnym krokiem jest zweryfikowanie tych postaw z zespołem i/lub ich zakomunikowanie, a następnie wdrożenie w życie.

Postawy jako fundament współpracy

Wypracowanie odpowiednich postaw to pierwszy krok do budowania zespołu, który działa jak dobrze naoliwiona maszyna. Wartości organizacyjne wskazują ogólny kierunek, ale to postawy decydują, czy te wartości są faktycznie realizowane. Postawy pozwalają określić wzajemne oczekiwania, co z kolei prowadzi do większej jasności w komunikacji i podziale ról. Pamiętajmy, że to właśnie one, a nie wyłącznie wiedza czy kompetencje, są podstawą skutecznej współpracy.

Jeśli zastanawiasz się, jakie postawy Ty przybierasz we współpracy z innymi lub w sytuacjach stresowych zapoznaj się z narzędziem PCM, które pomaga  styl funkcjonowania